De Wispelaere - een Brugs kunstenaarsgeslacht
De eerste telg van dit bekende Brugse geslacht beeldhouwers wordt geboren in 1839 in de Westmeers te Brugge als Petrus (later ‘Pieter’) De Wispelaere. Al op 17-jarige leeftijd staat hij ingeschreven als ‘ouvrier sculpteur’. In 1865 vestigt hij zich definitief als beeldhouwer en start het bedrijf dat 4 generaties lang prachtige beeldhouwwerken zou maken.
Hij
maakt beelden zowel in gips, hout als steen, later –samen met zijn zonen- ook in
marmer en brons.
In 1881 maakt Pieter De Wispelaere voor de pas opgerichte ‘Kring
Brugge-Zeehaven’, naar het plan en onder leiding van August De Maere, een
gipsen maquette van hoe de nieuwe haven van Brugge er zou kunnen uitzien. Ze
wordt tentoongesteld in de Brugse stadshallen, in het kader van de grote
‘Nijverheidstentoonstelling van West-Vlaanderen’. Meer dan 30.000 mensen komen
de maquette bewonderen.
In 1884 produceert hij, samen met de Brugse beeldhouwers Goossens en Fonteyne, de praalwagen voor de stoet ter ere van de Zaligverklaring van Karel de Goede, graaf van Vlaanderen van 1119 tot 1127. Tussen 1895 en 1899 realiseert hij, naar een ontwerp van architect Delacenserie, de monumentale schouw in natuursteen voor de Gotische Zaal van het Brugse stadhuis. Samen met de gekende Brugse beeldhouwer Hendrik Pickery werkt hij aan de bas-reliëfs op de topgevel van het ‘Brugse Vrije’ op de Burg.
Ondertussen
hebben 2 van zijn zonen, Hippolyte (°Brugge
1868 - + Kortrijk na 1956) en Alphonse (Brugge °1879 - +1957) ook de stiel
geleerd en helpen mee in het bedrijf in het centrum van Brugge, in de straat
genaamd Westmeers. Samen met hun vader, die overlijdt in 1925, en nadien als
‘meester-beeldhouwers’ realiseert het geslacht De Wispelaere heel wat
kerkelijke en burgerlijke opdrachten, zowel in binnen- als buitenland. Dit is o.m.
het geval in New-York (de St-Jan Baptist Church en de St-Augustine Church),
Boston, Toronto, New Jersey maar ook Aberdeen, Preston, Wimbledon, Kent, Carlow
(Ierland) en nog vele andere, w.o. ook in Italië en Zwitserland.
Aldaar wordt in het stadje Caux, nabij Montreux, voor de Anglicaanse kapel “St
Michael and all angels” in 1906 een spectaculair en uniek retabel gerealiseerd,
helemaal gemaakt in zeldzaam palmhout. Uitgevoerd in 3D-reliëf, stelt het in
een 40-tal figuren op prachtige wijze de Kruisiging van Christus op de Golgota voor,
met daaronder de afbeelding van het Laatste Avondmaal.
Zie voor afbeeldingen en meer info: http://www.histoirevalleedejoux.ch/documents/Caux-Palace.pdf blz. 11 en 12;
en: http://www.caux-musical.ch/la-chapelle-de-caux-histoire-du-lieu-fr151.html )
In
Brugge werken ze o.a. voor de Sint-Salvatorskathedraal, de kerken van St-Jacobs,
St-Walburga en Christus-Koning, het Bisschoppelijk Paleis, het St-Lodewijks- en
St-Leocollege e.a. meer. Ze produceren ook heel wat kerkelijke kunst elders
rond Brugge (o.a. Oostkamp en Ruddervoorde), aan de kust en in heel de
provincie West-Vlaanderen, tot in Zarren en Poelkapelle toe.
De verwoestingen als gevolg van W.O. I noodzaken de wederopbouw van heel wat
kerkelijke gebouwen en beelden. Het huis De Wispelaere speelt daar een heel
actieve rol in. De opdrachten beperken zich echter niet tot West-Vlaanderen
alleen. In alle Belgische provincies realiseren ze tal van opdrachten.
Naast de vele kerkelijke opdrachten, produceren ze ook talrijke burgerlijke
werken, zoals interieurs en vele meubels, stoelen, banken en zetels. Ook
ereplaketten en medaillons behoren tot hun opdrachten. Dit is o.a. het geval
voor de kerk van de Potterie en voor de herdenking van de jonge Brugse
verzetsman Raoul Meertens, voor wie in 1946, 2 jaar na de executie door de
Duitsers, een gedenkplaat van de hand van De Wispelaere, wordt onthuld in de
Minderbroedersstraat.
Een briefhoofd uit 1909 vermeldt het bedrijf als volgt: “P. De Wispelaere & Fils, Sculpteurs, rue Ouest du Marais, 144, Bruges. Statues en Bois et en Pierre. Menuiserie de Luxe. Ameublements pour Eglises et Salons en tous styles”.Op een latere reclamekaart staat vermeld: “Huis gesticht in 1865. BURGERLIJKE EN GODSDIENSTIGE KUNST. Huis DE WISPELAERE p.v.b.a. BEELDHOUWERIJ. Schrijn-, meubel-,-versier- en beeldhouwwerken van allen aard. Beelden in plaaster, hout, steen, marmer, brons, ivoorartikels. Bijzonderheid van kerkmeubels in alle stijlen. Herstel van oude meubels en beelden.”
Een andere zoon François (Brugge °1870 - +1939) wordt kunstschilder en geeft les aan de Brugse Academie, onder leiding van de bekende Brugse kunstschilder Flori Van Acker. Zijn zoon Edmond (Brugge °1898 - +1974) treedt in zijn voetsporen, evenals diens zoon Paul (°Brugge 1930) en kleinzoon Daniël (°Brugge 1955). Deze geeft o.a. les in een belangrijk Europees Instituut te venetië. Paul wordt vanaf 1948 bij zijn ooms opgeleid in het familiebedrijf en. Daniël geeft nu les als meester-decorateur les in het Vormingsinstituut.
Naar
het eind van de 20e eeuw toe, stopt het bedrijf De Wispelaere zijn activiteiten
definitief.
In kunstkringen wordt algemeen aanvaard dat dit beeldhouwersatelier, gedurende
4 generaties lang, een zeer gewaardeerde
en kwalitatief uitzonderlijke productie heeft gerealiseerd.